KM_VAJIRA

ชื่อโครงการ Art Therapy เพื่อลดความเครียดในกลุ่มผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ทำ Hemodialysis และCAPD

ผู้รับผิดชอบ นางสาวพรรณิกา กล่อมน้อย

หน่วยงานที่รับผิดชอบ หอผู้ป่วยเพชรรัตน์ 12 B

ปีงบประมาณ ปี 2561

1. หลักการและเหตุผล

            ในปัจจุบันความเครียด ความวิตกกังวลนับเป็นปัญหาหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของสังคม ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล ถ้าหากการเงินไม่เพียงพอสำหรับค่าใช้จ่ายเรื่องการรักษา เรื่องนี้ย่อมส่งผลต่อ อารมณ์ ความเครียดต่อตัวผู้ป่วยเองและคนในครอบครัวซึ่งในแต่ละบุคคลจะมีความเครียดที่มีความแตกต่างกันไป เมื่อเกิดความเครียดขึ้นแล้วสิ่งที่สำคัญและจำเป็นที่สุดคือจะการทำอย่างไรให้ความเครียดเหล่านั้นหมดไปหรือบรรเทาลงเพื่อให้สามารถดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด ซึ่งทางหอผู้ป่วยเพชรรัตน์ 12 B เป็นหอผู้ป่วยสามัญรับผู้ป่วยจำนวน 30 เตียงให้บริการดูแลรักษาผู้ป่วยเพศชายที่มารับบริการรักษาในโรงพยาบาลด้วยโรคทางอายุรกรรม   ทั้งกลุ่มโรคที่หายขาดและกลุ่มโรคเรื้อรังที่ต้องดูแลรักษาใกล้ชิดอย่างต่อเนื่อง รวมถึงการดูแลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ทำ Hemodialysis และ CAPD ซึ่งส่วนใหญ่จะต้องพักรักษาอาการเจ็บป่วยเป็นเวลานานและเสียค่าใช้จ่ายในการล้างไตแต่ล่ะครั้งตลอดระยะเวลาที่นอนรพ

            ดังนั้นทางหอผู้ป่วยเพชรรัตน์ 12 B จึงเล็งเห็นถึงความสำคัญของปัญหานี้จึงคิดทำโครงการArt therapy ขึ้นมาเพื่อนำศิลปะมาใช้ในการลดความเครียดหรือผู้ป่วยที่มีปัญหาทางด้านอารมณ์และจิตใจ ได้ระบายปัญหา ความคับข้องใจผ่านออกมาทางงานศิลปะเพื่อผู้ป่วยจะได้รู้สึกผ่อนคลายลดความขุ่นมัวในจิตใจ เข้าใจและรับรู้อารมณ์ต่าง ๆ ของตนเอง สามารถยับยั้งและควบคุมอารมณ์ได้ดีขึ้น มีสมาธิ ลดความตึงเครียดความวิตกกังวลลงได้

2. วัตถุประสงค์

            2.1 เพื่อให้ผู้ป่วยได้แสดงความรู้สึกนึกคิดต่างๆ ออกมาเป็นภาพเรื่องราว

                2.2 เพื่อให้ผู้ป่วยมีความเพลินเพลิด และรู้สึกผ่อนคลายความวิตกกังวล

            2.3 เพื่อเป็นการสร้างสัมพันธภาพอันดีระหว่างผู้ป่วยและบุคลากรทางการพยาบาล

            2.4 เพื่อให้เกิดความพึงพอใจต่อการรับบริการผู้ป่วยใน

3. เป้าหมาย       

            กลุ่มผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ทำ Hemodialysis และ CAPD

4. ตัวชี้วัด

            1. อัตราความเครียดของกลุ่มผู้ป่วยไตวายเรื้อรังหลังทำกิจกรรมลดลง 10%

            2. อัตราความพึงพอใจของผู้ป่วยต่อการใช้ศิลปะเพื่อการเยี่ยวยา > 80%

5. ลักษณะโครงการ

            โครงการ Art therapy เป็นโครงการที่นำเอาแนวคิดของศิลปะบำบัดมาใช้โดยเริ่มจาก

การโน้มน้าวผู้ป่วยให้เข้าร่วมกิจกรรม ให้ผู้ป่วยได้แสดงความคิดและความรู้สึกออกทางผลงานศิลปะ เช่น การวาดภาพ การวาดเส้น การระบายสี แล้วนำผลงานศิลปะดังกล่าวมาวิเคราะห์ให้เห็นถึงความรู้สึกนึกคิดโดย การสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมและการให้ผู้ป่วยได้แสดงความคิดเห็น เพื่อให้ผู้ป่วยผ่อนคลายจากความวิตกกังวลจากการเจ็บป่วยหรือการนอนโรงพยาบาลนานๆ ได้เพลิดเพลินใน

การทำกิจกรรม เกิดความ พึงพอใจต่อการรับบริการ ได้ตอบสนองความต้องการของผู้ป่วย รวมทั้งเป็นสร้างสัมพันธภาพอันดีระหว่างผู้ป่วยกับทีมบุคลากรทางการพยาบาล

6. แนวทางการดำเนินงาน

            6.1 สร้างสัมพันธภาพระหว่างพยาบาลและผู้ป่วยเพื่อให้เกิดความไว้วางใจซึ่งกันและกัน

            6.2 นำแบบประเมินวัดความเครียดของรพ.สวนปรุงมาให้ผู้ป่วยประเมินก่อนทำกิจกรรม

            6.3 จัดบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมการสร้างสรรค์งานศิลปะ

            6.4 เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้ทำกิจกรรมวาดภาพศิลปะตามความรู้สึกนึกคิดพร้อมทั้งให้ผู้ป่วยได้เขียนและเล่าความรู้สึกต่อภาพวาด

            6.5 นำแบบประเมินวัดความเครียดของ รพ.สวนปรุงมาประเมินหลังทำกิจกรรม

            6.6 พูดคุยและให้กำลังใจผู้ป่วย

7. ค่าใช้จ่ายในโครงการ

            กระดานรองวาด              90         บาท

            สมุดวาดเขียน                 45         บาท

            สีชอล์ค สีไม้                  184       บาท

            ไม้บรรทัด                      24         บาท

            ซองใส่เอกสาร                20         บาท

            ยางลบ                           15         บาท

            ดินสอ                           40         บาท

8. ทรัพยากรที่ใช้ในหน่วยงาน

            ทีมบุคลากรทางการพยาบาล

9. ปัญหาและอุปสรรค

            การโน้มนาวให้ผู้ป่วยทำกิจกรรม Art therapy และการแสดงความรู้สึกออกมาผ่านทางภาพวาดต้องอาศัยความร่วมมือกันระหว่างผู้ป่วยกับพยาบาลซึ่งบางครั้งเกี่ยวโยงกับโรคร่วมที่ผู้ป่วยเป็น เช่นโรคต้อ ผู้ป่วยนอนติดเตียงไม่มีแรง หรือมีอาการหอบเหนื่อยซึ่งทำให้ผู้ป่วยรู้สึกไม่อยากทำกิจกรรมทำให้ไม่สามารถประเมินความพึงพอใจได้

10. ผลประโยชน์ของโครงการ

            10.1 ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายลดความเครียดและความวิตกกังวล

            10.2 เกิดสัมพันธภาพที่ดีระหว่างทีมบุคลากรทางการพยาบาลและผู้ป่วย

11. การติดตามประเมินผลโครงการ

            11.1 ตัวชี้วัดการประเมินความเครียดก่อนและหลังทำกิจกรรม art therapy ลดลง 10 %

            11.2 ตัวชี้วัดอัตราความพึงพอใจของผู้ป่วยและญาติต่อการรับบริการผู้ป่วยใน  > 80 %

            11.3 ผลงานภาพศิลปะของผู้ป่วยในแต่ละเดือน

                                                            ลงชื่อ.................................................... ผู้เสนอโครงการ

                                                                         (นางสาวพรรณิกา กล่อมน้อย)

                                                                          พยาบาลวิชาชีพปฏิบัติการ

                                                            ลงชื่อ.................................................... ผู้อนุมัติ

                                                                          (นางสาวทัศนีย์ ทองมาก)

                                                                     พยาบาลวิชาชีพชำนาญการพิเศษ

                                                                   หัวหน้างานการพยาบาลอายุรกรรม

ภาคผนวก

แบบวัดความเครียด

            ให้คุณอ่านข้อคำถามต่อไปนี้ แล้วสำรวจดูว่าในระยะ 6 เดือนที่ผ่านมา มีเหตุการณ์ในข้อใดเกิดขึ้นกับตัวคุณบ้าง ถ้าข้อไหนไม่ได้เกิดขึ้น ให้ข้ามไปไม่ต้องตอบ แต่ถ้ามีเหตุการณ์ในข้อใดเกิดขึ้นกับตัวคุณ ให้ประเมินว่าคุณมีความรู้สึกอย่างไรต่อเหตุการณ์นั้นแล้วทำเครื่องหมาย  P ให้ตรงช่องตามที่คุณประเมิน โดย            1 หมายถึง            ไม่รู้สึกเครียด

                                                2          หมายถึง            รู้สึกเครียดเล็กน้อย

ระดับของความเครียด                           3              หมายถึง                  รู้สึกเครียดปานกลาง

                                                                4              หมายถึง                  รู้สึกเครียดมาก

                                                                5              หมายถึง                  รู้สึกเครียดมากที่สุด

การแปลผลแบบวัดความเครียด

มีคะแนนไม่เกิน 100 คะแนน

โดยผลรวมที่ได้ แบ่งเป็น 4 ระดับ

            คะแนน               0 – 23             มีระดับความเครียดน้อย

            คะแนน             24 –  41            มีระดับความเครียดปานกลาง

            คะแนน             42 –  61            มีระดับความเครียดสูง

            คะแนน             62  ขึ้นไป          มีระดับความเครียดรุนแรง

เมื่อรวมคะแนนทุกข้อแล้วนำมาเปรียบเทียบกับเกณฑ์ปกติที่กำหนดดังนี้

            1. คะแนน 0 - 23 คะแนน ท่านมีความเครียดในระดับน้อย (mild stress) หมายถึง ความเครียดขนาดน้อยๆ และหายไปในระยะเวลาอันสั้น เป็นความเครียดที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน ความเครียดระดับนี้ไม่คุกคามต่อการดำเนินชีวิต บุคคลมีการปรับตัวอย่างอัตโนมัติเป็นการปรับตัวด้วยความเคยชิน และการปรับตัวต้องการพลังงานเพียงเล็กน้อยเป็นภาวะที่ร่างกายผ่อนคลาย

            2. คะแนน 24 - 41 คะแนน ท่านมีความเครียดในระดับปานกลาง (moderate stress) หมายถึง ความเครียดที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน เนื่องจากมีสิ่งคุกคาม หรือพบเหตุการณ์สำคัญๆในสังคม บุคคลจะมีปฏิกิริยาตอบสนองออกมา ในลักษณะความวิตกกังวล ความกลัว ฯลฯ ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติทั่วไป ไม่รุนแรงจนก้อให้เกิดอันตรายแก่ร่างกาย เป็นระดับความเครียดที่ทำให้บุคคลเกิดความกระตือรือร้น

            3. คะแนน 42 - 61 คะแนน ท่านมีความเครียดในระดับสูง (high stress) เป็นระดับที่บุคคลได้รับเหตุการณ์ที่ก่อให้เกิดความเครียดสูง ไม่สามารถปรับตัวให้ลดความเครียดลงได้ในเวลาอันสั้น ถือว่าอยู่ในเขตอันตราย หากไม่ได้รับการบรรเทาจะนำไปสู่ความเครียดเรื้อรัง เกิดโรคต่างๆ ในภายหลังได้

            4. คะแนน 62 คะแนน ขึ้นไป ท่านมีความเครียดในระดับรุนแรง (severe stress) เป็นความเครียดระดับสูงที่ดำเนินติดต่อกันมาอย่างต่อเนื่อง จนทำให้บุคคลมีความล้มเหลวในการปรับตัว เกิดความเบื่อหน่ายท้อแท้ หมดแรง ควบคุมตัวเองไม่ได้ เกิดอาการทางกายหรือโรคภัยต่างๆตามมาได้ง่าย

*อ้างอิงมาจาก แบบประเมินความเครียดโรงพยาบาลสวนปรุง

Comparison of wound dressing  with 0.9% normal saline and 

Hydrocolloid mesh with Silver sulfadiazine in Skin tear

Abstract

A comparison  study  was  designed  to  determine  the effects  of  wound dressing  with 0.9% normal saline and  Hydrocolloid mesh with Silver sulfadiazine in Skin tear.  This  quasi-experimental  research  

Objective   investigate Comparison of wound dressing  with 0.9% normal saline and  Hydrocolloid mesh with Silver sulfadiazine in Skin tear

 Method  The  sample  consisted  of  700  patients  at  the  medicine  men  service  unit,  Faculty  of  medicine  vajira  Hospital,  Navamindradhiraj  University.  The  patients  were  divided  into  two  group  received  the  conventional  nursing  care  whereas  the  experimental  group  received  the  Hydrocolloid mesh with Silver sulfadiazine  on  Skin tear.  The  data  collection  was  conducted  from  January 2014 - August 2015.  The  instrument  used  for  data  collection  was  a 

Questionnaire.  Independent t-test  were  used  for  the  data  analysis.

      Result  of  the  study  indicated  that  the  patient  in  the  experimental  group  had  higher  significantly  level  of   Skin tear  than  those  in  the  control  group  (p<.05).  Therefore, 

Conclusion the  program  should  be  used  to  set  guideline  in  Skin tear  care  for  patients.

KEYWORDS: wound dressing / Hydrocolloid mesh with Silver    sulfadiazine / Skin tear

การศึกษาเปรียบเทียบการทําแผลด้วย 0.9% นอร์มัลซาไลน์กับไฮโดรคอลลอยด์ชนิด ตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนต่อการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาด             

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเปรียบเทียบ  เพื่อศึกษาผลของการทําแผลด้วย 0.9% นอร์มัลซาไลน์กับไฮโดรคอลลอยด์ชนิด ตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีน ต่อการบรรเทา ภาวะผิวหนังฉีกขาด    การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง   วัตถุประสงค์  เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการทําแผลด้วย 0.9%

นอร์มัลซาไลน์กับไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนต่อการ บรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาด              วิธีดําเนินการวิจัย โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก  รวมทั้งสิ้น 700  คน 

แบ่งเป็นกลุ่ม ควบคุมได้รับการพยาบาลแบบปกติ และกลุ่มทดลอง  ได้รับการปฏิบัติ การพยาบาลโดยใช้ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนบริเวณ แผลผิวหนังฉีกขาด  ซึ่งดําเนินการวิจัย ช่วงเดือนมกราคม 2557 - สิงหาคม 2558  เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม  และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติทดสอบค่าที

(Independent t-test)

ผลการวิจัย  พบว่าการทําแผลด้วยไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์

ซัลฟาไดอะซีน มีผลต่อการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดดีกว่าการทําแผลด้วย0.9% นอร์มัลซาไลน์  อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p < .05)  สรุป  ผลงานวิจัยนี้สามารถนําไปพัฒนาสร้างแนวปฏิบัติการพยาบาล

ในการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดได้

คําสําคัญ : การทำแผล / ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีน /  ภาวะผิวหนังฉีกขาด             

ชื่อเรื่อง          การศึกษาเปรียบเทียบการทําแผลด้วย 0.9% นอร์มัลซาไลน์กับไฮโดรคอลลอยด์ ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนต่อการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาด                                     Comparison of wound dressing  with 0.9% normal saline and  Hydrocolloid mesh with Silver sulfadiazine in Skin tear

ผู้นิพนธ์         นางสาวคู่ขวัญ        มาลีวงษ์

                        Miss  Khukuan           Maleewong

ตําแหน่ง       พยาบาลวิชาชีพชํานาญการ

ภาควิชา        ฝ่ายการพยาบาล คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

ความเป็นมาและความสําคัญของเนื้อหา ภาวะผิวหนังฉีกขาดมักเกิดจากการบาดเจ็บที่ผิวหนังแบบเฉียบพลันและอาจจะส่งผลให้

นําไปสู่ภาวะแทรกซ้อน ความเจ็บปวดรวมทั้งติดเชื้อ ถ้าผู้ป่วยได้รับการดูแลรักษาล่าช้าซึ่งจะ สะท้อนถึงคุณภาพของการดูแลรักษาของทีมสุขภาพ⁷  และภาวะผิวหนังฉีกขาดเป็นบาดแผล ที่เกิดในกลุ่มผู้สูงอายุ   บาดแผลชนิดนี้นอกจากส่งผลให้เกิดความเจ็บปวด    ยังเพิ่มค่าใช้จ่ายใน การรักษามากขึ้นโดยพบว่า ร้อยละ 80 เกิดบริเวณแขนและมือในกลุ่มผู้สูงอายุ⁵  โดยปัจจัยเสี่ยง เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของอายุ  ผิวหนังแห้ง  สูญเสียความตึงผิว เกิดการบาดเจ็บ หรือติดเชื้อ บริเวณผิวหนัง ความผิดปกติของหลอดเลือด  ภาวะทุพโภชนาการ⁸  จากการที่ผู้ศึกษาวิจัยปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1  คณะแพทยศาสตร์วชิร

พยาบาล  มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช  พบว่าภาวะผิวหนังฉีกขาดเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นจริงและ มีจํานวนเพิ่มมาก ขึ้นจาก 480 เป็น 600 รายในปี 2555 และ 2556 ตามลําดับ แต่ยังไม่มีแนวปฏิบัติ การพยาบาลเพื่อบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดอย่างเป็นรูปธรรม   โดยปัจจุบันได้ทําแผลผิวหนัง ฉีดขาดด้วย  0.9% NSS   ตามมาตรฐานการดูแลบาดแผล  ถ้ามีการพัฒนาการปฏิบัติการพยาบาล เพื่อดูแลรักษาบาดแผลประเภทนี้ จะทําให้สามารถลดอุบัติการณ์ การเกิดภาวะแทรกซ้อนได้  และยังสามารถลดค่าใช้จ่ายในการรักษาที่ต้องเพิ่มขึ้น เช่นจากการได้รับยาปฏิชีวนะ  ลดระยะ เวลาในการนอนโรงพยาบาล   เพิ่มความพึงพอใจ ของผู้รับบริการ เป็นต้น จากปัญหาและผลกระทบดังกล่าว  คณะผู้วิจัยในฐานะพยาบาลผู้ให้การดูแลผู้ป่วยที่

เกิดภาวะผิวหนังฉีก ขาดเห็นความสําคัญของการจัดการกับภาวะผิวหนังฉีกขาดเป็นการพัฒนา คุณภาพในการปฏิบัติการพยาบาลให้ดีที่สุด  โดยมุ่งหวังผลลัพธ์คือผู้ป่วยได้รับการรักษาพยาบาล อย่างมีประสิทธิภาพ  เกิดความพึงพอใจในการรักษาพยาบาล  ซึ่งคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล  มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช  เป็นโรงพยาบาลระดับตติยภูมิขั้นสูงที่ได้รับการรับรองคุณภาพ  (HA)  วิธีการหนึ่งซึ่งเป็นที่ยอมรับ ในสากลว่าเป็นการให้บริการที่มีคุณภาพคือการพัฒนา หรือปรับปรุงคุณภาพการให้บริการอย่างต่อเนื่อง โดยใช้ความรู้จากการวิจัยร่วมกับความรู้จาก แหล่งอื่น ๆ เช่นประสบการณ์จากการทํางานในการพัฒนา แนวปฏิบัติการพยาบาลให้เหมาะสม กับการดูแลผู้ป่วย  บริบทและทรัพยากรในสิ่งแวดล้อมนั้นๆ ดังนั้นพยาบาลเป็นบุคลากรที่มี โอกาสดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิดตลอด 24 ชั่วโมง  จึงมีบทบาทสําคัญในการ พัฒนาและปรับปรุงการดูแลผู้ป่วยที่มีภาวะผิวหนังฉีกขาดเพื่อให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัย  ซึ่ง แสดงถึงการพยาบาลที่มีคุณภาพได้มาตรฐานของวิชาชีพ  

 จากสถิติการเกิดภาวะผิวหนังฉีกขาดในงานการพยาบาลอายุรกรรมคณะแพทยศาสตร์ วชิรพยาบาล  มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช พบว่ามีจํานวนเพิ่มขึ้นจาก 550  ครั้ง   480 ครั้งและ 600  ครั้ง ในปี พ.ศ. 2554, 2555 และ 2556 ตามลําดับ ปัจจุบันเทคโนโลยีในการรักษาบาดแผลแต่ ละชนิดมีการพัฒนา และเจริญก้าวหน้าขึ้นมากซึ่งการเลือกผลิตภัณฑ์ในการดูแลบาดแผลที่

เหมาะสมจะส่งผลให้ ทําลายเนื้อเยื่อดีน้อยที่สุดและส่งเสริมการหายของบาดแผลที่เหมาะสม จากการทบทวนวรรณกรรม พบว่า 

1.ไฮโดรคอลลอยด์ มีส่วนผสมของโพลีเมอร์ ที่มี polysaccharicles , sodium carboxymethylcellulose ,  pectin และ  gelatin  รวมอยู่ด้วยกัน  เมื่อนํามาใช้ในการรักษาแผล คุณสมบัติที่สามารถดูดน้ําได้ในระดับปานกลางเกิดจากส่วนของ polymer จะไปจับกับ exudates ซึ่งทําให้รักษาความชุ่มชื้นให้แผลได้ดี¹  สารไฮโดรคอลลอยด์จะกลายเป็นเจลเจลเมื่อผสมกับสาร

หลั่งช่วยในการอํานวยความสะดวกในการรักษาแผลชื้นซึ่งจะกระตุ้นเส้นเลือดฝอยขยายตัวของ เซลล์ผิวใหม่⁴  เกิดการเชื่อมต่อของเนื้อเยื่อ³ 

2.ส่วนประกอบของโลหะเงิน  มีการเริ่มใช้ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1970  ด้วยคุณสมบัติ promote healing และ anti-inflammatory effect ต่อแผล  ที่นิยมใช้กันคือ silver sulfadiazineเพราะมีฤทธิ์กว้างในการครอบคลุมเชื้อ bacteria กระตุ้น wound epithelization³ 

3.วัสดุปิดแผลชนิดตาข่ายช่วยลดการความเจ็บปวดทรมานจากการติดแผลขณะลอกออก  ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้บาดแผล⁶  และยังส่งผลให้เห็นถึงศิลปะในการให้การพยาบาล  การรักษา ที่ช่วยลดความเจ็บปวด ลดภาระงานทางการแพทย์โดยไม่จําเป็น ลดค่าใช้จ่ายในการเปิดแผลเพื่อทําความสะอาดบ่อยครั้ง²   เพิ่มความพึงพอใจแก่ผู้ป่วยและผู้ให้บริการ³  ด้วยเหตุนี้จึงเป็นที่มาของความสนใจในการพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลโดยใช้ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนต่อการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดในผู้ป่วยที่เข้า รับการรักษา ในหอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1 คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล  มหาวิทยาลัยนวมิน ทราธิราช

 การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการทําแผลด้วย 0.9% นอมัลซา ไลด์กับไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนต่อการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีก ขาด  จากองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องและการสังเกตผู้ป่วยในสถานการณ์จริง  

 วิธีดําเนินการวิจัย

               การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi- experimental Research Design) ชนิดสองกลุ่มทดสอบก่อนและหลัง (two group pretest-posttest design) โดยดําเนินการวิจัยตามขั้นตอน ดังนี้

ดําเนินการด้านจริยธรรมในการวิจัยทําหนังสือขออนุมัติการทําวิจัยจากคณะกรรมการ พิจารณาจริยธรรมการวิจัยคณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช

ผู้วิจัยสํารวจรายชื่อผู้ป่วยจากแฟ้มประวัติผู้ป่วย ศึกษารายงานประวัติของผู้ป่วยที่มี คุณสมบัติตามที่กําหนดไว้  

กําหนดคุณสมบัติกลุ่มตัวอย่างตามเกณฑ์ที่กําหนดไว้

             4.ผู้วิจัยทําการขอคํายินยอมกับอาสาสมัคร ที่หอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1 เมื่อพบว่าอาสา สมัครมีคุณสมบัติครบทุกประการ

             5. รวบรวมข้อมูล  โดยทําการประเมินแผลจํานวน 5 ครั้ง  ระยะเวลาห่างกันนาน 3 วัน ต่อรอบ  ทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม  โดยทําการประเมินแผลตามระดับของผิวหนังฉีกขาด

เครื่องมือวัดตัวแปร 

                 เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย                  

                 ส่วนที่ 1 แบบสัมภาษณ์ข้อมูลส่วนบุคคล

ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลส่วนบุคคลของกลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วย ข้อมูลเกี่ยวกับ  อายุ ระดับการศึกษา   วันที่เข้ารับการรักษา  ระยะเวลาการเข้ารับการรักษา  และวันที่พบภาวะผิวหนังฉีกขาด

               ส่วนที่ 2. แบบประเมินภาวะผิวหนังฉีกขาด ประเมินโดยพยาบาลคนเดียวกันตลอดการวิจัยจนสิ้นสุดลง  และข้อ 6

ประเมินวันแรกที่พบการเกิดแผลผิวหนังฉีกขาด  ส่วนข้อ 9ประเมินแผล ผิวหนังฉีกขาดทุก 3 วัน หลังจากทําการทดลองรวมทั้งหมดจํานวน 5 ครั้ง ทั้งในกลุ่มควบคุมและกลุ่ม ทดลอง

 ประชากรตัวอย่าง กลุ่มตัวอย่างได้จากการเลือกแบบสะดวก (convenience sampling)   เกณฑ์การคัดเข้า  คือ  มีคุณสมบัติครบทุกประการดังนี้ คือ   

เป็นผู้ป่วยชายที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป

ได้รับการรักษาในหอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1

เป็นผู้ป่วยที่มีระดับภาวะผิวหนังฉีกขาด ระดับ 1-3

สามารถสื่อสารด้วยภาษาไทยได้ดี

ยินยอมเข้าร่วมในการวิจัย

ไม่เป็นผู้ที่มีอาการแพ้ซัลฟาไดอะซีน  เกณฑ์การคัดออก  คือ    

             1. มีคุณสมบัติไม่ครบถ้วน

            2.มีประวัติแพ้ยาซัลฟาไดอะซีน  หรือสารประกอบอื่นๆ ที่ใช้ในการทําแผล       เกณฑ์การหยุดการวิจัย  คือ 

อาสาสมัครปฏิเสธการยินยอมเข้าร่วมการวิจัยในระหว่างการวิจัย  หรือมีอาการแพ้ซัลฟาไดอะซีน  และในกลุ่มควบคุมถ้าแผลไม่ดีขึ้นจะได้รับการดูแลแผลตามมาตรฐานการพยาบาล จนกระทั่งแผลหาย

 ขนาดตัวอย่างและวิธีใช้ในการกําหนดขนาดกลุ่ม  

             ขนาดของกลุ่มตัวอย่างคํานวณโดยใช้สูตรการคํานวณขนาดตัวอย่าง 2 กลุ่มโดยวิธีทดสอบสมมุติฐานสําหรับผลต่างค่าสัดส่วน    พบว่าได้จํานวนกลุ่มตัวอย่าง 350 รายต่อกลุ่ม

 นิยามตัวแปร

                          ผิวหนังฉีกขาด หมายถึง แผลที่เกิดจากแรงเฉือน  แรงเสียดทาน  และหรือแรงที่ส่งผลให้เกิดการแยกของชั้นผิวชั้น epidermis ออกจากชั้น dermis จากสาเหตุของผิวหนังขาดความสมบูรณ์อันเนื่องจาก สูงอายุ  ติดเชื้อบริเวณผิวหนัง เป็นต้น  ไม่รวมถึงบาดแผลจากอุบัติเหตุหรือมีวัตถุมากระทําบริเวณผิวหนังจนเป็นผลให้เกิดแผล                ระดับของผิวหนังฉีกขาด แบ่งออกเป็น 3 ระดับ⁷  

www.                 http://joannabriggslibrary.org/index.php/jbisrir/article/view/1674/2169  

    ปฏิบัติการพยาบาลโดยใช้ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีน หมายถึง การใช้ ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนในการทําแผลผิวหนัง ฉีกขาด และประเมินผลใน 3 วันต่อมา  จำนวน 5 ครั้ง  รวมเวลาทั้งสิ้น 15 วัน  การบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาด  หมายถึง ระดับของผิวหนังฉีกขาดลดระดับลงตาม เกณฑ์การประเมินระดับภาวะผิวหนังฉีกขาด

            ปฏิบัติการพยาบาลตามปกติ หมายถึง การดูแลตามปกติที่พยาบาลประจําการให้กับผู้ ป่วยที่มีภาวะผิวหนังฉีกขาด

วิธีวิเคราะห์ข้อมูล

                   ผู้วิจัยวิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้โปรแกรม SPSS version 11.5 โดยมีรายละเอียด ในการวิเคราะห์ข้อมูลดังนี้

1.  อายุ  ระดับการศึกษา  ตําแหน่งการเกิด  และขนาดของแผลโดยการหาความถี่ และค่าร้อยละ  2.  เปรียบเทียบระยะเวลาการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดระหว่าง

กลุ่มที่ใช้ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีน และกลุ่มที่ใช้ 0.9%NSS  โดยใช้สถิติทดสอบค่าที (Independent t-test)

ผลการวิจัย

 กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยครั้งนี้เป็นผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1 คณะแพทยศาสตร์กรุงเทพมหานครและวชิรพยาบาล  จํานวน 700 ราย  จําแนกเป็นกลุ่มทดลองและ กลุ่มควบคุม  กลุ่มละ 350 ราย  จําแนกข้อมูลส่วนบุคคลของกลุ่มตัวอย่าง  ได้แก่    อายุ  ระดับการศึกษา   ตําแหน่งการเกิดภาวะผิวหนังฉีกขาด  และขนาดของแผล   กลุ่มทดลอง  จบการศึกษาระดับประถมศึกษา  ร้อยละ 71.7 

เกิดภาวะผิวหนังฉีกขาดบริเวณแขน  ร้อยละ 31.4   และแผลมีขนาด 2.1-4 ตารางเซนติเมตร  ร้อยละ 70  

            กลุ่มควบคุม  จบการศึกษาระดับประถมศึกษา  ร้อยละ 71.7  

เกิดภาวะผิวหนังฉีกขาดบริเวณแขน  ร้อยละ 32.6   และแผลมีขนาด 2.1-4 ตารางเซนติเมตร  ร้อยละ 70  ดังแสดงในตารางที่ 1

ตารางที่ 1  จํานวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่างจําแนกตามอายุ และระยะเวลาการบรรเทาภาวะ ผิวหนังฉีกขาด

เมื่อเปรียบเทียบระยะเวลาการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดระหว่างกลุ่มที่ใช้ไฮโดรคอล

ลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนและกลุ่มที่ใช้ 0.9%NSS  แตกต่างกันอย่างมีนัย สําคัญทางสถิติที่ระดับ p < 0.05  ดังตารางที่ 2

ตารางที่ 2  เปรียบเทียบความแตกต่างค่าเฉลี่ยของระยะเวลาในการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาด  ระหว่างกลุ่มตัวอย่างทั้ง 2 กลุ่ม

*  p < 0.05  

            การบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดในผู้ป่วยที่ได้รับไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิล เวอร์ซัลฟาไดอะซีนอยู่ในระยะเวลา 3-6 วัน  จากระดับ 2b เป็น 1b ขณะที่ผู้ป่วยที่ได้รับ 0.9%NSS  การการบรรเทาภาวะผิวหนังฉีกขาดอยู่ในระยะเวลา 21-25 วันจากระดับ 2b เป็น 2a

วิจารณ์

            จากผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างทั้งที่ใช้ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัล ฟาไดอะซีนและกลุ่มที่ใช้ 0.9%NSS  มีขนาดแผล และตําแหน่งการเกิดแผลใกล้เคียงกัน  ในขณะ ที่การใช้ไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนใช้เวลาในการบรรเทาภาวะผิว หนังฉีกขาดได้สั้นกว่า  ในการนำไฮโดรคอลลอยด์ชนิดตาข่ายผสมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีนไปใช้ดู แลแผลผู้ป่วยที่มีภาวะภาวะผิวหนังฉีกขาด  นอกจากสามารถเพิ่มความพึงพอใจกับผู้ป่วยแล้วนั้น  ยังสามารถลดค่าใช้จ่าย  ลดจํานวนวันนอนโรงพยาบาล  และสามารถเพิ่มคุณภาพในการรักษา พยาบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ

conflict of interest ไม่มี กิตติกรรมประกาศ วิจัยฉบับนี้  สําเร็จลงได้ด้วยความกรุณาของ นางสาวณัฐพิมล  วงษ์เชษฐา

หัวหน้าหอผู้ป่วย         อายุรกรรมชาย 1  และ อาจารย์สุดคนึง   ดารานิษร  ที่ให้คําปรึกษา  แนะนํา  ตรวจแก้ไขข้อบกพร่องต่าง ๆ  ช่วยเหลือติดต่อประสานงานและให้กําลังใจตลอดมา   ขอกราบขอบพระคุณ 

ผู้เชี่ยวชาญทุกท่านที่กรุณาให้ความอนุเคราะห์ในการตรวจแบบสอบถามและเครื่องมือที่ใช้ในการ วิจัย ครั้งนี้ให้สมบูรณ์

ขอขอบพระคุณ บุคลากรหอผู้ป่วยอายุรกรรมชาย 1

ทุกท่านที่ให้ความช่วยเหลืออย่างดีในการเก็บรวบรวมข้อมูล 

และขอขอบคุณผู้ป่วยและญาติผู้ป่วยทุกท่านที่กรุณาให้ความร่วมมือเป็นอย่างดีในการเก็บรวบรว มข้อมูล  ซึ่งมีส่วนสําคัญทําให้วิจัยฉบับนี้สําเร็จลงได้ ขอขอบคุณนายแพทย์ฐิติพันธ์  รชตะนันทน์   เพื่อนร่วมงาน 

ตลอดจนทุกท่านที่ผู้วิจัยไม่ได้กล่าวนามที่มีส่วนร่วมให้ความช่วยเหลือในการเก็บรวบรวมข้อมูล  ให้คําปรึกษา  และให้กําลังใจสนับสนุนช่วยเหลือในการทําวิจัยฉบับนี้สําเร็จลุล่วงด้วยดี

เอกสารอ้างอิง

1.เก่งกาจ  วินัยโกศล. (2556). Advanced Wound Dressing.วารสารประชุมวิชาการ ครั้งที่29                มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.29:18-22.

2.วรนุช  เกียรติพงษ์ถาวร. (2552). Wound care,  http://www.ns.mahidol.ac.th.

3.พรพรหม  เมืองแมน และ อรรถ  นิติพน. (2010). Advance Surgical Wound Care Technology             Dressing. เอกสารประชุมวิชาการร่วมโรงพยาบาลกรุงเทพ.

4.ศิริลักษณ์ อุปยโส. (มปป). แผลการบูรณาการ การดูแลแผล. ฟาร์มาไทม์.

5.Battersby L. Exploring best practice in the management of skin tears in older people. Nurs

            Times 2009;105(16):22-6

6.Bolhuis J. Evidence-based skin tear protocol. Circle 2008; 32 : 48-52.

7.LeBlanc K, Baranoski S. Skin Tear: Stage of the Science: Consensus Statement for the 

                  Prevention  Prediction, Assessment, and Treatment of Skin Tear. Adv Skin Wound 

                 Care. 2011;24(9) : 2-15

8.Violeta Lopez. Skin tear prevention and management among patients in the acute               Aged care and rehabilitation units in the Australian Capital Territory:               A best practice implementation project. Evidence-Based Healthcare 2011;               9: 429-434.